Road Trip στη Νότια Ιταλία(Ελληνόφωνα χωριά – Λέτσε) – Μέρος 2ο
Οι Έλληνες της Νότιας Ιταλίας ( Γραίκοι ή Γραικάνοι) βρίσκονται σε δυο περιοχές. 1) Στη μύτη της Ιταλικής μπότας σε 5 ελληνόφωνα χωριά της ευρύτερης περιοχής της Καλαβρίας 2)στο τακούνι της Ιταλικής μπότας σε 12 ελληνόφωνα χωριά της ευρύτερης περιοχής της Απουλίας. Εμείς επισκεφτήκαμε 4 από αυτά.
Πως βρέθηκαν όμως οι Έλληνες στη Νότια Ιταλία και στη Σικελία; Oι Ελληνόφωνοι αυτοί κάτοικοι προέρχονται από πληθυσμιακά στρώματα, τα οποία ανάγονται στον 8ο αιώνα πχ. Τότε που πήγαν οι Έλληνες άποικοι και δημιούργησαν τη Μεγάλη Ελλάδα (γνωστή ως Magna Grecia). Έπειτα οι Ρωμαίοι κατέκτησαν τη Νότια Ιταλία αλλά δεν εκρωμαίστηκαν οι Ελληνικοί πληθυσμοί διατηρώντας μάλιστα την Ελληνική γλώσσα.
Οι Έλληνες συνέχισαν να μεταναστεύουν στις συγκεκριμένες περιοχές σε πολλά κύματα ως τις βυζαντινές μεταναστεύσεις του 15ου αιώνα, κυρίως μετά την περίοδο των Οθωμανικών κατακτήσεων. Oι Γραίκοι ή Γραικάνοι πιστεύεται ότι πρόκειται για απομεινάρια των αρχαίων και μεσαιωνικών ελληνικών κοινοτήτων, οι οποίες είχαν εγκατασταθεί και ζούσαν στην Κάτω Ιταλία για αιώνες.

Calimera, Carpignano Salentino, Castrignano de’ Greci, Corigliano d’Otranto, Cutrofiano, Martano, Martignano, Melpignano, Sogliano Cavour, Soleto, Sternatia, Zollino. Δώδεκα συνολικά κωμοπόλεις και οικισμοί, που απλώνονται γεωγραφικά στο περίφημο “τακούνι της ιταλικής μπότας”. Aπαρτίζουν την ελληνόφωνη περιοχή της Κάτω Ιταλίας (Απουλία), γνωστότερη ως Grecia Salentina. Πρόκειται για μια περιοχή 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων νότια της πόλης Lecce, που κατοικείται από 40.000 κατοίκους, των οποίων τα ήθη, τα έθιμα, αλλά κυρίως η γλώσσα τους –η γραικάνικη διάλεκτος – αναδύουν άρωμα και πολιτισμό ελληνικό.
Table of Contents
Διάβασε το Πρώτο μέρος του ταξιδιού μας στην Ιταλία
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, εννιά δήμοι της περιοχής προχώρησαν στην δημιουργία ενός ενιαίου οργανισμού (Unione dei Comuni della Grecia Salentina), με σκοπό τη διάσωση της ελληνικής πολιτιστικής και ιστορικής τους κληρονομιάς. Παράλληλα, στο πανεπιστήμιο του Lecce, ιδρύθηκε και ξεκίνησε να λειτουργεί έδρα ελληνικής φιλολογίας που πλέον δεν υφίσταται!
Τα χωριά που επισκεφτήκαμε
Calimera
Στο tour μας στην Grecia Salentina, πρώτη μας στάση το χωριό “Καλημέρα”. Το πιο γνωστό λόγω και του ονόματος του. Ένα χωριό 7.300 κατοίκων.Μας έκαναν εντύπωση οι πολλές πινακίδες στη γλώσσα των Grico.
Τα Grico είναι μια νότιο-ιταλική διάλεκτος που μιλιέται σε δυο περιοχές. Περιλαμβάνει πολλές λέξεις της Ελληνικής Γλώσσας που διατηρήθηκαν μέσα από τα έθιμα και τις παραδόσεις που έχουν ρίζες από τη Μεγάλη Ελλάδα.
Μια απ’ αυτές μας οδήγησε στο Λαογραφικό Μουσείο. Ήταν κλειστό. Σε 5′ λεπτά αφού τον καλέσαμε, κατέφθασε ο Sylvano Panama. Άνθρωπος χαρούμενος και φιλόξενος. Πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου “Ghetonia” (γειτονιά) ο Sylvano, μας ξενάγησε στις αίθουσες του μουσείου με τα άψογα νεοελληνικά του, ενώ όταν προσπάθησα να εντοπίσω τον τονισμό του επωνύμου του εκείνος μου απάντησε : “Παλαμά με λένε! Οι γονείς μου ήταν Griko και οι μακρινοί συγγενείς μου ήρθαν από την Ελλάδα στην Ιταλία πριν από εννέα αιώνες”!
Πολύ αξιόλογο το Λαογραφικό Μουσείο. Aντικρίσαμε εργαλεία, έπιπλα, φωτογραφίες, ρούχα και άλλα πολλά που σε ταξιδεύουν σε μια άλλη εποχή, την εποχή των Griko.
Μartano
Το Martano βρίσκεται περίπου 25 χλμ νότια του Λέτσε και ορίζεται ως η μικρή πρωτεύουσα της Grecìa Salentina. Είναι άλλωστε το μεγαλύτερο χωριό της περιοχής του Σαλέντο με 10.000 κατοίκους. Στο Μαρτάνο διανυκτερεύσαμε το τρίτο και τέταρτο βράδυ του ταξιδιού μας, εκμεταλλευόμενοι το κεντρικό σημείο του airbnb δωματίου μας, για κοντινές εξορμήσεις.
Διαθέτει σημαντική ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, με πολλά ιστορικά κτίρια και εκκλησίες που χρονολογούνται από τη μεσαιωνική περίοδο.


Corignano D’ Otranto
Το Corigliano d’Otranto είναι μια από τις πιο όμορφες πόλεις όχι μόνο στο Salento αλλά σε ολόκληρη την περιοχή. Ξεκινώντας από το επιβλητικό Κάστρο, μια βόλτα στο υπέροχο ιστορικό κέντρο της πόλης είναι ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο. Αυλές, εκκλησίες και στενά σοκάκια συνθέτουν ένα σκηνικό μεσαιωνικής γοητείας.
Castrignano Dei Greci
Λέτσε: Λίγες ώρες στο ιστορικό κέντρο ήταν αρκετές…
Περιπλανηθήκαμε πεζοί για μερικές ώρες στο ιστορικό κέντρο του Λέτσε. Ήταν μια έκπληξη για εμάς. Μια από τις ομορφότερες Ιταλικές πόλεις που έχουμε ταξιδέψει. Κάποιοι την αποκαλούν ως ” η Φλωρεντία του Νότου”. Αν σας άρεσε η πρωτεύουσα της Τοσκάνης αλλά θέλετε μια πόλη με λιγότερους τουρίστες, τότε το Λέτσε θα σας μαγέψει.

Υπάρχουν πολλά αξιοθέατα για να ανακαλύψετε, συμπεριλαμβανομένων ιστορικών τοποθεσιών όπως το Ρωμαϊκό Αμφιθέατρο , το Ρωμαϊκό Θέατρο (ναι, η πόλη έχει και ρωμαϊκό θέατρο και αμφιθέατρο!), την Piazza del Duomo και πάνω από 20 εκκλησίες μόνο στο ιστορικό κέντρο.
Το Λέτσε αποκαλείται συχνά una città dolce , που μεταφράζεται σε « μια γλυκιά πόλη ». Αναφέρεται σε μια πόλη που είναι γοητευτική και φιλόξενη. Με περίπου 100.000 κατοίκους, το Λέτσε είναι αρκετά μικρό για να το εξερευνήσετε με τα πόδια, αλλά αρκετά μεγάλο ώστε να προσφέρει πολλά πράγματα για να δείτε και να κάνετε. Το Ιστορικό του Κέντρο όπου βρεθήκαμε δε θέλει πάνω από μια μέρα για να το εξερευνήσεις απ’ άκρη σ’ άκρη.

Πήγα και σε αγώνα Καμπιονάτο
Όσοι με γνωρίζετε ξέρετε την τρέλα μου για το ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό γενικότερα. Σάββατο πρωί και το πρώτο πράγμα που κάναμε όταν φύγαμε από το δωμάτιο ήταν να πάμε σ’ ένα σαν πρακτορείο (κάτι σαν τα δικά μας του Οπαπ) για να αγοράσω ηλεκτρονικά το εισιτήριο μου. Κόστισε 19€. Αρχικά ζήτησα εισιτήριο για την curva των οπαδών της Λέτσε αλλά είχαν εξαντληθεί. Οπότε επέλεξα το απέναντι πέταλο δίπλα στους φιλοξενούμενους οπαδούς της Τορίνο.
Οι υπόλοιποι δεν ήθελαν να ακολουθήσουν. Περιπλανήθηκαν στο Λέτσε. Πήγα λοιπόν μόνος. Μια ώρα πριν ξεκινήσει το παιχνίδι, έξω από το γήπεδο χαμός. Καντίνες, μπύρες, τραγούδια από τους Ιταλούς Ούλτρας της Λέτσε. Πολύ ωραία ατμόσφαιρα.
Μέσα στο γήπεδο το ίδιο. Φανατισμός αλλά ωραίος φανατισμός χωρίς “καφρίλες”. Με οπαδούς και των δυο ομάδων δίπλα δίπλα και με συμπεριφορές πάντα στα επιτρεπτά πλαίσια. Τελικό αποτέλεσμα 0-1 για τη Τορίνο. Οι οπαδοί της έχουν να διανύσουν 1000 ακόμη χιλιόμετρα(με πούλμαν) ως τη βάση τους, χαρούμενοι όμως για τη μεγάλη τους νίκη. Ήταν μια πολύ ωραία και δυνατή ποδοσφαιρική εμπειρία.
19€ για το πέταλο δίπλα στους φιλοξενούμενους της Τορίνο


Απολογισμός – Εντυπώσεις
Ήταν ένα οικογενειακό ταξίδι 5ημερών – 4 νυχτών. Το κοντέρ έγραψε περίπου 1500 χιλιόμετρα.
Θυμίζω πως πήγαμε Οκτώβριο και τα μέρη που επισκεφτήκαμε στο πρώτο μας άρθρο είχαν ελάχιστους τουρίστες . Κάτι που εμείς το αναζητάμε. Το καλοκαίρι γίνεται ο κακός χαμός, αλλά εννοείται είναι και το τι ζητάει ο καθένας. Επίσης οι θερμοκρασίες ήταν φθινοπωρινές κάτι πολύ σημαντικό για ένα road trip.
Στα Ελληνόφωνα χωριά και καλοκαίρι να πας δεν θα συναντήσεις ορδές τουριστών. Αξίζει όμως να μάθεις για την ιστορία του μέρους και τις ελληνικές του ρίζες, που πολλοί Έλληνες αγνοούν.
Στο θέμα της διαμονής το μοιράσαμε σε δυο διήμερα. Στο πρώτο μείναμε στο Αλμπερομπέλο και είδαμε τα πιο τουριστικά μέρη που ήταν κοντά μεταξύ τους. Στο δεύτερο διήμερο μείναμε στο Ελληνόφωνο Μαρτάνο. Από εκεί και γυρίσαμε 3 ακόμη χωριά και μια σύντομη βόλτα στο Λέτσε.
Οι τιμές ήταν σε γενικές γραμμές νορμάλ σε φαγητό και διαμονή. Οι άνθρωποι φιλικότατοι.
Κλείνοντας να πω πως η Αναστασία και ο Βασίλης ήταν άψογοι για μια ακόμη φορά. Είπαμε ο ταξιδιωτικός τους χαρακτήρας χτίζεται από μωρά. Που σημαίνει ότι ταλαιπωρία, περπάτημα, πολλές ώρες στο αμάξι κτλ δεν αποτελεί πλέον πρόβλημα ή φόβος για μας.
Τhe End